Kopalnia w Rudzie Kościelnej zagrożeniem dla ujęć wód

Stowarzyszenie MOST  zostało uznane jako strona w postępowaniu  administracyjnym dot.  wydobywania kopalin ze złoża wapieni jurajskich w miejscowości Ruda Kościelna.  Zgłosiliśmy swoje uwagi do raportu oddziaływań na środowisko tej inwestycji. Mieliśmy bardzo wiele uwag. Naszym zdaniem wspomniany raport przemilcza wiele faktów. Zwłaszcza związnych z potencjalnie szkodliwym wielowymiarowo wpływem tej inwestycji na środowisko oraz mieszkańców okolic. Jednak wpływ kopalni na stan wód dotyczy nie tylko najbliższego jej sąsiedztwa. Mogą go odczuć również mieszkańcy Ostrowca Świętokrzyskiego. W tym materiale skupimy się na zagrożeniach dla wód podziemnych, ujęć wody. Ale po kolei:

1. Wspomniane powyżej złoże jest wysoce konfliktowe ze względu na ochronę wód podziemnych. Znajduje się w granicach Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 420 Zbiornik Wierzbica-Ostrowiec, wyznaczonym w obrębie piętra wodonośnego w utworach jury środkowej i górnej, o charakterze krasowo-szczelinowym.
2. Prowadzenie eksploatacji wapieni do rzędnej 158 m n.p.m., tj. do ok. 1,5 m ponad lustrem wody podziemnej, stwarza bezpośrednie zagrożenie dla stanu wód podziemnych piętra jurajskiego, poprzez potencjalne zanieczyszczenie w wyniku rozlewów paliw i płynów eksploatacyjnych z pracujących w wyrobisku maszyn oraz środków transportu.
3. Objęty ochroną poziom wodonośny występuje w systemach szczelinowych w obrębie spękanych wapieni, gdzie potencjalne zanieczyszczenia mają możliwość szybkiej migracji bezpośrednio do wód podziemnych, gdyż brak jest naturalnej warstwy izolującej w stropie.
4. Wskazana w raporcie „półka” ok. 1,5 m pozostawionego wapienia nad lustrem wody podziemnej nie stanowi dostatecznej ochrony przed migracją poprzez szczeliny i spękania w wapieniach zanieczyszczeń z kopalni – substancji powodujących ryzyko zanieczyszczenia wód.
5. Przedsięwzięcie jest także zlokalizowane w obrębie strefy ochronnej utworzonej dla ujęcia wód podziemnych Kąty Dankowskie. Należy podkreślić, że projektowane przedsięwzięcie ma charakter wielkoprzemysłowy,
   o powierzchni samego wyrobiska ok. 56 ha, terenu górniczego ponad 100 ha i wysokiej intensywności eksploatacji w ruchu ciągłym 24/7.
6. Planowane wydobycie wynosi 840.000 t/rok oraz przerób blisko 700.000 t/rok kopaliny. Na obszarze ochronnym ujęcia wód podziemnych Kąty Denkowskie jest zakaz: lokalizowania zakładów przemysłowych oraz ferm chowu i hodowli zwierząt. Zakład przeróbki wapienia, jest niewątpliwie zakładem przemysłowym, a eksploatacji kopaliny również jest działalnością przemysłową.Brak jest odniesienia do tego w raporcie.
7. W raporcie nie opisano ujęć wód podziemnych, które znajdują się w bliskim sąsiedztwie planowanego przedsięwzięcia – w chwili obecnej nie można dokładnie określić, jakie oddziaływanie będzie miała na nie kopalnia.
8. W wykazie zakazów obowiązujących w tej strefie ochrony ujęcia wód podziemnych Kąty Denkowskie znajduje się zakaz: „urządzania parkingów samochodowych, z wyjątkiem parkingów samochodowych wyposażonych w kanalizację deszczową oraz urządzenia czyszczące wody opadowe i zlokalizowanych na utwardzonych powierzchniach, uniemożliwiających przesączanie nie oczyszczonych wód powierzchniowych do poziomów wodonośnych”.Przedsięwzięcie obejmuje miejsca parkowania pojazdów samochodowych, maszyn górniczych i wozideł i miejsca prowadzenia prac rementowo-koserwacyjnych tego sprzętu, co wymaga stosowania substancji ropopochodnych.
9. W obowiązującej strefie ochronnej ujęcia Kąty Denkowskie jest zakaz: lokalizowania magazynów produktów ropopochodnych i innych substancji niebezpiecznychw rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, z późn. zm.2) oraz rurociągów do ich transportu. Brak odniesienia do tego w raporcie, pomimo zapisów o magazynowaniu „we właściwym miejscu” środków do konserwacji maszyn i paliw. Stwarza to ryzyko zanieczyszczenia tymi substancjami wód podziemnych i gleby.
10. W raporcie wskazano, że woda na cele funkcjonowania kopalni będzie pobierana z wodociągu gminnego. Nie przedstawiono dokumentu potwierdzającego gwarancję uzyskania, w tym w sposób ciągły, z sieci wodociągowej gminy zasilania w wodę technologiczną w ilości Q = 30-36 m³/h. Tak znaczące zwiększenie poboru wód podziemnych z istniejącego ujęcia gminnego może wymagać rozbudowy i zwiększenia jego zasobów eksploatacyjnych, co jest działaniem znacznie obciążającym wodociąg, którego celem jest w pierwszej kolejności zapewnianie wody na potrzeby bytowo-gospodarcze.
11. W raporcie nie wykazano w ogóle budowy instalacji wodociągowej, zasilającej w wodę technologiczną zakład przeróbki, wskazując jako źródło wodociąg gminny, odległy o ok. 1 km. Istniejąca we wsi sieć służy wyłącznie zaopatrzeniu mieszkańców w wodę socjalno-bytową i nie spełnia wymogów wodociągu przemysłowego. W raporcie nie przedstawiono koncepcji przebudowy instalacji wodociągowej dla wsi Ruda Kościelna, co jest związane technologicznie z projektowanym przedsięwzięciem.
12. Brak jest informacji o sposobie oczyszczania i zagospodarowania deszczowych, które będą miały kontakt z substancjami ropopochodnymi oraz innymi zanieczyszczeniami komunikacyjnymi (np. z dróg, placów manewrowych wewnątrz kopalni). W raporcie widnieje natomiast zapis, że na obszarze przedsięwzięcia nie będą powstawały „brudne wody opadowe”, a wody z jego obszaru będą spływały do wyrobiska i na obszary sąsiednie lub infiltrowały swobodnie w grunt. Przestawiona koncepcja jest całkowicie sprzeczna z wymogami ochrony wód, a tym bardziej stawianymi dla ochrony wód na obszarach stref ochronnych ujęć.

Materiał powstał w ramach projektu: „Korzenie. Projekt ochrony dziedzictwa przyrody i  kultury Gór Świętokrzyskich”, finansowany z programu Aktywni Obywatele- Fundusz Krajowy, Fundusze EOG. Jest częścią naszej oceny oddziaływań na środowisko, pełny tekst zamieszczony w linku ponizej.

Uwagi do raportu Ruda Kościelna mostedu.pl/…/Uwagi-dotyczące-ROOŚ_Ruda-Kościelna.pdf

A tutaj ostatni  bardzo dokument zamówiony przez  MOSTw ramach projektu „Korzenie” przez firmę GeoProtect.pl sp.zo.o.

Nie pozostawia on wątpliwości co do negatywnego charakteru oddziaływań planowanej kopalni w Rudzie Kościelnej na obiekt UNESCO Krzemionkowski Region Pradziejowego Górnictwa Krzemienia Pasiastego.

Link do dokumentu opinii:

krzemionki_opinia_hydro_30_09_2021