PLANY ZMNIEJSZENIA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO PARKU NARODOWEGO
Ministerstwo Środowiska przygotowało plan zmniejszenia Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Na stronie ministerstwa 26.04.2019 pojawił się projekt rozporządzenia w tej sprawie. Z granic parku ma zostać wyłączonych około 5 ha terenu w szczytowej partii Łyśca, jednego z głównych szczytów w Górach Świętokrzyskich. Ten teren to trzy działki, na których znajduje się między innymi Klasztor Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej. Zarówno w ocenie ministra środowiska, jak i dyrektora Świętokrzyskiego Parku Narodowego obszar ten bezpowrotnie utracił wartości przyrodnicze. Z taką opinią nie zgadzają się przyrodnicy.
Od lat 90. oblaci starali się przejąć na własność całość zabudowań klasztornych wraz z ich otoczeniem. Należy dodać, że kasata zakonu Benedyktynów i sprzedaż dóbr klasztornych na Świętym Krzyżu na rzecz Królestwa Polskiego w XIX wieku zostały zatwierdzone decyzjami Stolicy Apostolskiej. Obecnie stanowią one zatem, przejętą za obopólną zgodą, własność Państwa Polskiego (za wyjątkiem części, którą oblaci przejęli w posiadanie decyzją sądu o zasiedzeniu). Zmniejszenie obszaru parku narodowego może się odbyć tylko w drodze rozporządzenia ministra środowiska, a powodem zmniejszenia zgodnie z prawem może być wyłącznie bezpowrotna utrata wartości przyrodniczych, kulturowych i edukacyjnych. Poseł PO Artur Gierada złożył w tej sprawie interpelację, na która odpowiedział minister środowiska.
Poprzednich pięciu dyrektorów ŚPN sprzeciwiało się koncepcji zmniejszenia parku i utracili swoje funkcje. Wyłączenie terenu z granic ŚPN jest próbą poradzenia sobie z wieloletnimi roszczeniami oblatów i narastającym konfliktem między dyrekcją parku a zakonnikami.
Minister Środowiska w projekcie rozporządzenia stwierdził, że „niektóre z zabudowanych nieruchomości (łącznie około 5ha) w granicach Parku bezpowrotnie utraciły wartości przyrodnicze”[1] . W podobnym tonie 24 maja 2019 roku wypowiedział się dla kieleckiej Gazety Wyborczej dyrektor ŚPN Jan Reklewski: „Te wyłączone grunty od setek lat i tak podlegają urbanizacji. Nie przedstawiają
istotnej wartości przyrodniczej, nie ma tam przedmiotów ochrony cennych dla parku. Cenne gatunki tam nie występują”[1].
Obie wypowiedzi spotkały się ze sprzeciwem przyrodników z kieleckiego Stowarzyszenia MOST oraz niektórych polityków i działaczy społecznych, w tym byłego dyrektora ŚPN Piotra Szafrańca. W ich ocenie teren jest cenny przyrodniczo i powinien pozostać w granicach parku narodowego.
Na skutek silnego sprzeciwu społecznego wobec ministerialnych planów poseł PO Artur Gierada 17.06.2019 złożył interpelację, chcąc uzyskać pełniejsze uzasadnienie dla rządowego pomysłu.
Więcej szczegółów na temat tej kontrowersyjnej sprawy w linkach:
- O problemach ochrony zabytków na Łyścu w związku z działalnością oblatów: https://ecopress.pl/art/jak-przerwac-milczenie-owiec-4390/
- 2. Plan zmniejszenia Świętokrzyskiego Parku Narodowego: https://ecopress.pl/art/oblaci-lesie-rzad-zmniejszy-swietokrzyski-park-narodowy-4306/
- Polemika z dyrektorem Świętokrzyskiego Parku Narodowego: https://ecopress.pl/art/komentarz-do-oswiadczenia-dyrektora-swietokrzyskiego-parku-narodowego-w-sprawie-projektu-zmniejszenia-powierzchni-swietokrzyskiego-paru-narodowego-4364/
- Dyrektor Świętokrzyskiego Parku Narodowego blokuje niezależne badania przyrodnicze na Łyścu: https://ecopress.pl/art/dyrektor-swietokrzyskiego-parku-narodowego-wstrzymal-niezalezne-badania-przyrodnicze-na-swietym-krzyzu-4375/
- Aktualna sytuacja w sprawie: https://nowyobywatel.pl/2019/10/27/park-utraconych-wartosci-o-kulisach-planow-zmniejszenia-swietokrzyskiego-parku-narodowego/
- O planowanym przyjęciu 120 000 pielgrzymów na 5 ha Świętokrzyskiego Parku Narodowego: https://oko.press/120-000-pielgrzymow-spacyfikuje-swietokrzyski-park-narodowy-przyrodnicy-lapia-sie-za-glowe/
- O proteście aktywistów na Łyścu: https://oko.press/protest-przeciwko-przekazaniu-czesci-swietokrzyskiego-parku-narodowego-kosciolowi-katolickiemu/